Çocuklarda Bruksizm

Bruksizm (diş sıkma ve gıcırdatma), çiğneme kaslarının ritmik kasılmaları sonucu meydana gelir ,buna bazen hafif bir ses de eşlik eder. Bruksizmi olan çocuk genellikle bu durumun farkında değildir ,istemdışı gerçekleşen bir alışkanlık olduğu için de durduramaz.

Bazı çocuklar da ebeveynlerin dikkatini çekmek ihtiyacıyla bu alışkanlığı sürdürürler. Bruksizm esnasında nabızda, tansiyonda ve nefes almada değişiklikler olabilir. Uyku sırasında ya da gün içinde olabilir. Etyolojisi bilinmemektedir. Stres,dişlerin birbirleriyle iyi temas etmemesi,alerjiler ve uyku pozisyonu ile ilişkilendirilir.Buna ilave olarak A tipi kişilik özelliği gösteren yani strese yatkın kişilerde daha sık görülür. A.B.D.’de populasyonun%5-15’inde bruksizm vardır. Bunun da %50’si çocuklarda görülür.Aileden geçiş olabileceğine dair istatistikler mevcuttur.394 Türk çocuğunda (yaşları 9-14) yapılan bir araştırmaya göre karışık dişlenme dönemindeki bruksizm ve diğer oral parafonksiyonların,ilerki yaşlarda temporamandibular eklem disfonksiyonlarına sebep olduğu istatistik olarak kanıtlanmıştır.

Bruksizmin tanısı zordur, patolojik özelliği yoktur. Ebeveynlerin, çocuğu uyku sırasında gözlemlemeleri yada duydukları diş gıcırdatma seslerinden rahatsız olmaları sonucu farkedilir.Bazı kişiler bu sesin “karatahtaya yanlışlıkla sürtülen tırnak” sesinden daha rahatsız edici olduğunu ifade eder.Bruksizmin, bebeklerde süt dişleri karşılıklı sürdükten sonra, bunları temas ettirmeye çalışması ve çıkan sesin hoşuna gidip bu alışkanlığı ilerletmesi sonucu olduğu,aynı şekilde daimi dişlere geçiş yaşı olan 5-7 yaş civarında da bu alışkanlığın, karşılıklı süren yeni dişleri temas ettirme isteğiyle arttığı görülmüştür. Ebeveynler, çocuklarında bu alışkanlığı farkederlerse, gözlem altında tutup ne zamanlar olduğunu saptamalı ve bir dişhekimine danışmalıdır. Çocuğa bu alışkanlığı bırakması konusunda ısrarcı olmamalıdır çünkü bazen ebeveynlerin koşullandırmaları çocukta olumsuz davranış yaratabilir yada anne ve babanın dikkatini çekmek amacıyla bu durumu kullanıp, inat geliştirdiği için, bu alışkanlık kırılamaz bir hale gelebilir.İyi haber, çoğu zaman hiçbir şey yapılmadan ve herhangi bir zarar bırakmadan geçecek bir alışkanlıktır. Uyku sırasında bruksizmi olan çocuklar sabahları diş ağrısı,başağrısı,yüzlerinde gerginlik hissiyle uyanabilirler.Bu belirtiler ebeveynlerin önemsemesi gereken, tanı koymada da hekime yardımcı olabilecek bilgilerdir.

Mutlaka bir dişhekimine gidilmelidir. Hekim gerekli görürse çocuğunuzun daimi diş ve iskelet gelişimini engellemeyecek bir gece koruyucusu vermeyi uygun bulabilir.Bu gece koruyucusu çocuğunuzun dişleri üzerinden alınan bir ölçü neticesinde tamamen ona özel yapılan bir apareydir. Sizin ebeveyn olarak yapmanız gerekenler ise,çocuğunuzun gün içindeki bedensel aktivitelerini artırmak konusunda teşvik etmektir. Stresin uzaklaştırılmasına ve kasların gerginliğine, egzersiz iyi gelecektir.Yatağa gitmeden 1 saat öncesinde,tüm fazla hareket içeren oyunlar ve görsellerden uzaklaştırılmalı onun sakin bir zaman geçirmesini sağlayacak ortam sağlanmalıdır.Belki beraber bir kitap okunabilir ya da okuması, resimlerine bakması için bir kitap verilebilir.Bu onun kaliteli bir gece uykusu geçirmesini de sağlar.Yatağa gitmeden önceki zamanda bir şeyler yemesini engelleyin. Sadece su ya da süt verebilirsiniz.Bu arada gün içinde su ihtiyacı giderilmemiş çocuklarda bruksizmin olabileceği de öne sürülmektedir.Okul performansı ya da zor bir ödev de diş sıkmalarına sebep olabilir.Onunla yatmadan önceki zaman diliminde konuşup ,bütün zorlukların geçici olduğunu söyleyip rahatlamasını böylece bu sorunlarını yatağa taşımamasını sağlayabilirsiniz.Sabah yüzde ve çene ekleminde ağrı yada hassasiyetle uyandıysa ılık nemli bezle kompres yapabilirsiniz.

Sonuç olarak,çocuklarınızda uyurken yada gün içinde farkettiğiniz diş sıkma alışkanlığı varsa hele bir de buna ağrı eşlik ediyorsa,dişlerinin belli yerlerinin aşınıp altındaki sarı dentin tabakasının görülebildiği form bozuklukları oluştuysa,dişhekimine gitmenizi tavsiye ederim.Böylece çocuğunuzun erişkinliğe taşıyabileceği birçok komplikasyonun önüne geçmiş olursunuz.

Çocuklarda Bruksizm (diş sıkma ve gıcırdatma), çiğneme kaslarının ritmik kasılmaları sonucu meydana gelir.